Blog – Loslaten als onderdeel van persoonlijke groei

Het begrip ‘loslaten’ speelt een belangrijke rol in persoonlijke groei, heling en emotioneel welzijn.
Loslaten vraagt een betrokkenheid op de situatie en tegelijkertijd er niet mee geïdentificeerd zijn. Het is dus niet ontkennen, vergeten of negeren van ervaringen.

Het is het verschil tussen zeggen: “Ik werk als coach” en “Ik ben een coach”.
Identificatie veroorzaakt dat je emotioneel vastzit aan mensen, situaties of overtuigingen.
Loslaten creëert ruimte voor nieuwe perspectieven. Het maakt je lichter en je maakt nieuwe ondersteunende overtuigingen. Het maakt ruimte voor wonderen.

Verlies is onvermijdelijk om te kunnen groeien. Een baby moet de veilige ruimte van de baarmoeder verlaten om verder te kunnen groeien. Slangen vervellen, omdat hun huid te strak wordt voor hun groeiende lichaam. Ze maken een onderhuidse vloeistof aan, die de opperhuid losweekt van de nieuwe huid, die eronder zit. Zodra dit proces is voltooid, kunnen ze in één keer uit de oude huid kruipen.

Wat is nodig om jouw strakke oude huid (baan, relatie) los te weken en eruit te kruipen?
Kan jij het opbrengen om alle emoties te doorvoelen in hun eigen tempo? Want loslaten is vaak een traag proces. Een proces vergelijkbaar met het produceren van het vocht onder de slangenhuid, om de opperhuid los te weken.

Het is ook een uitdagend proces, omdat het vaak conflicteert met onze natuurlijke neiging om vast te houden aan zekerheid, controle en bekende patronen. Loslaten is niet zomaar je hand openen en iets eruit laten vallen. Het is een langzaam verzachten in het verkrampt vasthouden aan iets.

Doe de volgende oefening maar eens:
Houd je hand voor je en maak een vuist. Alsof je iets stevig vasthoudt. Doe dit een minuut lang met dezelfde kracht.
Vervolgens ga je heel langzaam de greep verzachten, je vingers stukje bij beetje uiteen bewegen. Je zal merken dat dit stroef gaat. Alsof er geen smeermiddel in je gewrichten zit. Dat is loslaten. Stap voor stap ruimte maken.

Daarom is lichaamsgericht werken zoals bij ELW (Emotioneel Lichaamswerk®) zo doeltreffend. Je maakt daarbij letterlijk je lichaamspantser soepeler door te gaan ontspannen in de verkrampingen van je lichaam. Je krijgt zo meer bewegingsruimte.

Een ander waardevol kader om loslaten beter te begrijpen en toe te passen is de methode van ‘De schilden van de Innerlijke Familie’, ontwikkeld door Arienne Klijn. Deze methode maakt gebruik van 4 archetypische innerlijke rollen. Een innerlijke man, vrouw, meisje en jongetje. Elkeen speelt een specifieke rol in ons innerlijk proces en biedt inzichten in hoe we omgaan met gedachten, ervaringen, emoties en onze wil.

De Innerlijke Man staat symbool voor structuur, logica, actie en controle. Hij functioneert op basis van normen en overtuigingen over hoe dingen ‘horen te zijn’. Hij helpt ons door duidelijkheid te scheppen, rationele keuzes te maken, beslissingen te nemen en grenzen te stellen.
Bijvoorbeeld in het bewust afstand nemen van destructieve situaties of relaties. Maar hij kan ook teveel vasthouden aan controle en hoe hij vindt dat het hoort. Star volgt hij zijn regels en normen. De intuïtieve leiding van de Innerlijke Vrouw kan hierin uitkomst bieden. Zij kan heldere instructies geven voor wat nodig is vanuit haar wijsheid.

De Innerlijke Vrouw staat voor het ervaren. Zij doorleeft emoties en geeft betekenis. Zij biedt bedding en zelfzorg en heeft toegang tot intuïtie. Zij is in staat om de realiteit onder ogen te komen. Zij begrijpt dat loslaten niet alleen een verstandelijke beslissing is, maar ook een emotioneel proces waarin ruimte is voor verdriet, pijn en rouw. Maar wanneer zij onvoldoende kracht heeft, dekt ze ongemakken toe met de mantel der liefde. Ze hoeft het verlies dan niet te nemen. Dan wordt ze bezitterig. Zoals Barbra Streisand zingt:

I am a woman in love
And I do anything
To get you into my world
And hold you within…

Het Innerlijk Meisje vertegenwoordigt onze kwetsbaarheid, ons voelen. Zij streeft naar harmonie en verbinding. Loslaten is voor haar pijnlijk en verdrietig. Maar zij geeft ons ook hoop. Hoop op beter. En zij kan vertrouwen hebben. Maar als ze angstig is, klampt ze zich vast aan het bekende. Zij heeft angst om verlaten te worden of om tekort te komen. De onrust van angst doet een groot beroep op de Innerlijke Vrouw om dat te reguleren. Dan stagneert het verwerken van de emoties en dus het proces van loslaten.

Het Innerlijk Jongetje staat symbool voor onze wil en drang naar vrijheid en autonomie. Hij houdt van avontuur en ontdekken van nieuwe dingen. Hij moedigt ons aan om risico’s te nemen en stappen te zetten. In zijn wereld betekent loslaten dat het leven lichter wordt en makkelijker. Zijn energie kan ons inspireren om moedig door te gaan en nieuwe kansen te omarmen ongeacht de onzekerheid. Maar als hij te ongeduldig is en gaat drammen, dan gaat hij voorbij aan het emotionele aspect van loslaten. Dit veroorzaakt dan weer onrust waardoor de Innerlijke Vrouw minder ruimte heeft haar werk te doen.

Balans vinden tussen deze schilden.

Een effectieve samenwerking tussen alle vier de schilden is dus nodig.
De Innerlijke Vrouw die bedding en zorg biedt aan het Innerlijk Meisje. Bijvoorbeeld wanneer het Innerlijk Meisje zich afgewezen voelt in een relatie. Dat ze het idee heeft dat ze het niet goed doet of zelfs niet goed genoeg is. De Innerlijke Vrouw zegt dan: ‘Ja, die en die ziet dat zo, en dat voel jij... Maar zelf zien wij dat anders en zelfs als we het niet goed doen, zijn we nog steeds goed genoeg.’ Je houdt dan je rug recht en je kin omhoog (de Innerlijke Man), je hart open (Vrouw) en blijft je levensenergie koesteren in je buik (Jongetje).

Kijk je lichaamsgericht, dan hou je de lijn tussen je buik en je hart open. Dus niet in een foetushouding in bed blijven liggen, maar je rug recht houden en blijven ademen om te reguleren.

Het proces van loslaten met de schilden.

Enkele concrete stappen die je helpen bij het loslaten:

1. Bepaal wat je wilt loslaten. (Innerlijke Man)
   De Innerlijke Man analyseert wat je vasthoudt en waarom. Vraag jezelf af wat jou niet langer dient. Wat zit je in de weg? Maak het helder en maak een rationeel plan om afstand te nemen.
2. Doorvoel de emoties die loslaten oproept (Innerlijke Vrouw).
   Wat roept het loslaten in jou op? Voel het verdriet, de pijn of de angst zonder deze gevoelens de onderdrukken. Heb compassie met jezelf en maak ruimte voor emotionele verwerking. Doseer dit omdat het vaak te veel is om ineens te verwerken.
3. Zoek speelsheid en hoop (Innerlijke Kinderen)
   Durf te dromen (Meisje) over de meest hoopvolle situatie. Of laat je fantasie de vrije loop (Jongetje) en kijk welke mogelijkheden ontstaan door te kijken vanuit nieuwe perspectieven.
4. Onderneem actie.
   Zet kleine stappen. Het voedt je zelfvertrouwen, wanneer een stap lukt. Bedenk een ritueel waarin je stapsgewijs datgene loslaat wat nu aan bod komt.
5. Creëer nieuwe gewoonten (samenwerking van alle schilden).

Loslaten maakt het proces van onthechten mogelijk. Na het doorvoelen van de emoties kom je in de diepe stilte van de leegte terecht. Daar ligt een bron van kracht voor je Innerlijke Vrouw.

Madonna zingt hier wat mij betreft mooi over in The Power of Goodbye:

There's nothing left to try
There's no place left to hide
There's nothing left to lose
There's no more heart to bruise
There's no greater power
Than the power of goodbye

Laat dat een lonkend perspectief zijn.

Blog van de pen van Fred Alebregtse, trainer van o.a. Zicht op jouw Innerlijke Familie, Adem en Leef!, Mannenwerk – Boosheid en Verbinding, Mannenwerk – De Initiatie